Ofsayt Tuzağı Nasıl Ortaya Çıktı?

Modern futbolda takımların gol şansı üretmek için kullandıkları en önemli hücum organizasyonlarından biri savunma arkasına atılan paslardır.

Doğru zamanda atılan bir pas, doğru zamanda atılan bir koşuyla birleştiği zaman çok tehlikeli gol fırsatları doğabilmektedir.

Takımların, rakiplerinin bu tip atak organizasyonlarını engellemek için yaptıkları en önemli taktiklerden biri de “Ofsayt Tuzağı”dır. Rakip takım pası atmadan hemen önce bütün savunma hattının çizgi olarak ileriye doğru hareket ettiği sistemde, rakip hücum oyuncusunun ofsayta düşürülmesi planlanır.

Peki günümüzde oldukça iyi bildiğimiz bu sistem nasıl ortaya çıktı? İşte “Ofsayt Tuzağı”nın tarihi:

Futbolun Doğduğu Topraklar

Notts County, şu anda güncel olarak futbol oynayan takımlar arasında dünyanın en eski futbol kulübüdür. İngiltere’nin Nottingham şehrinde 1862’de kurulmuş olan kulüp, birçok yeniliğe öncülük etmiştir. Bunlardan biri de “Ofsayt Tuzağı” taktiğidir.

1863’te günümüzdekinden farklı olarak hücum futbolcusuyla rakip kale arasında 2 yerine 3 rakip oyuncu olmasını gerektirerek ortaya atılan ofsayt kuralı, 1925’te 2 futbolcu olacak şekilde düzenlendi.

“Ofsayt Tuzağı” ise ilk olarak 20.yüzyılın başlarında köklü kulüp Notts County tarafından uygulandı.

Ayrıca “Ofsayt Tuzağı” dendiği zaman futbol tarihçilerinin öne çıkardığı bir diğer isim ise Bill McCracken’dır. Bill McCracken, 1900-1924 yılları arasında profesyonel olarak futbol oynamış İrlandalı stoperdir. “Ofsayt Tuzağı”nın fikir babası olarak kabul edilir.

Mucit Bir Güney Amerikalı

Osvaldo Zubeldía; 1949-1960 arasında futbolcu, 1961-1982 arasında teknik direktör olarak sayısız takımda görev yapmış bir Arjantinli futbol insanıdır.

Zubeldia, futbol tarihine “Ofsayt Tuzağı”nı tanıtan teknik direktör olarak kazınmıştır. Zubeldia, 1965'ten 1970'e kadar Estudiantes de La Plata'nın teknik direktörüydü. Küme düşme potasında olan takımı taktiksel zekasıyla Arjantin tarihine geçirmeyi başardı.

Zubeldia'nın “Ofsayt Tuzağı”nı dünyaya gösterdiği maç, takımının Old Trafford'da Manchester United'a karşı oynadığı maçtı.

Maç boyunda savunma oyuncularının öne çıkması, Manchester United hücumcularını topa dokundukları anda ofsaytta kalmalarına sebep oldu. United, kendisinden çok daha güçsüz rakibine karşı neredeyse hiçbir üretim yapamamıştı. Karşılaşma 1-1 tamamlanmış ve “Ofsayt Tuzağı”nın en güzel örneklerinden biri verilmişti.

Bir Farklı İtalyan Savunması

AC Milan, tarihinde birçok önemli teknik direktör tarafından çalıştırıldı. Ancak teknik direktörler arasından bir isim diğerlerine oranla Milan tarihine yaptığı etkiyle öne çıkmayı başardı.

Bu isim, Milan’ın çehresini değiştiren Arrigo Sacchi idi. 1987-1991 arasında Milan’ı çalıştıran Sacchi, son şampiyonluğunu 1979’da kazanmış olan Milan’a unutulmaz bir dönem yaşattı.

Bugün hâlâ hatırlanan Hollandalı üçlü (Van Basken, Gullit, Rijkaard) önderliğinde 4 yılda 2 Serie A ve 2 Şampiyonlar Ligi kazanan Milan, dönemin efsane takımıydı.

İtalyanların geleneksel savunma sistemi olan geri çekilmek ve sıkı savunma yapmak yerine rakip takımlar atak yaptığı zaman “Ofsayt Tuzağı” uygulayan Milan, rakip hücumcuları maç içinde birçok kez ofsayta düşürerek oldukça karakteristik bir takım olmayı başarmıştı.

Günümüzden, En Büyük Sahnelerden Örnekler

Günümüze bakıldığında ise dünyanın en önemli futbol organizasyonlarında “Ofsayt Tuzağı” kullanılmaya devam ediyor.

Geçtiğimiz yıl Premier League’i ikinci sırada tamamlayan Liverpool, Jürgen Klopp yönetiminde defans hattını öne çıkararak rakiplerini ofsayta düşürme konusunda önemli bir başarı gösterdi.

Liverpool, 2021/22 sezonunda Premier League’de rakiplerini en fazla ofsayta düşüren takım olurken bu konuda en yakın takipçisini neredeyse ikiye katladı.

2022 Dünya Kupası’nda yaşanan en büyük sürprizlerden olan Arjantin-Suudi Arabistan karşılaşmasında Arjantin’in girdiği birçok önemli pozisyonun ve attığı 3 golün ofsayt sebebiyle iptal olması dikkat çekmişti.

Suudi futbolcuların teknik direktör Herve Renard’ın talimatları doğrultusunda doğru zamanda öne çıkarak Arjantinli futbolcuları ofsayta düşürdükleri tespit edildi.

Türkiye’de Lider Fenerbahçe

Spor Toto Süper Lig’e bakıldığı zaman ise 2022/23 sezonunda şu ana kadar oynanan maçlarda maç başına (iki takım toplam) 4.12 ofsayt ortalaması yakalandı.

Ancak Fenerbahçe, Jorge Jesus ile savunma çizgisini senkronize bir biçimde öne çıkararak rakiplerini ofsayta düşürdü ve bu ortalamanın çok üzerinde sayıların görülmesini sağladı.

Sarı lacivertli ekip, oynadığı 13 maçta rakiplerini toplam 70 kez ofsayt pozisyonunda bıraktı. Maç başına rakiplerini 5,3 kere ofsayta düşüren Fenerbahçe, bu alanda ligin zirvesinde yer alıyor.