Büyük Zafer’in Planlarının Yapıldığı Maç
28 Temmuz 1922 tarihinde Akşehir’de oynanan bir futbol maçı, Türkiye’nin siyasal tarihinde büyük izler bırakmıştır.
Mustafa Kemal Atatürk’ün emriyle düzenlenen karşılaşma belki de Kurtuluş Savaşı’nın seyrini değiştirmiş ve Türkiye Cumhuriyeti’nin tarihini derinden etkilemiştir.
Mustafa Kemal Paşa Futbol Maçı Organize Etti
Kurtuluş Savaşı’nın son dönemecinde çatışma sürecini sonlandırmak ve nihai zaferi elde etmek için Büyük Taarruz’u planlayan Mustafa Kemal Paşa, harekatın Nisan 1922’de yapılmasını istiyordu. Buna karşın, II. Ordu Komutanı Yakup Şevki Paşa ile yaptığı görüşmeler, Başkomutan Mustafa Kemal’in fikirlerini etkiledi ve Büyük Taarruz’un ağustos ayının son günlerinde yapılması kararlaştırıldı.
5 Ağustos 1921’de Millet Meclisi tarafından kendisine verilen “Başkomutanlık” yetkisiyle harekatı en ince detayına kadar planlayan Mustafa Kemal Paşa, Büyük Taarruz’un başarıya ulaşması için gizliliğin öneminin farkındaydı. Ona göre, harekatta görevlendirilecek tüm birliklerin bir araya gelmesi ancak aynı zamanda bunun düşman kuvvetleri tarafından fark edilmemesi gerekiyordu.
23 Temmuz 1922 günü Ankara’dan gizlice ayrılan Mustafa Kemal Paşa, kuvvet komutanlarıyla yapacağı toplantıyı gizlemenin yolunu bir futbol maçı düzenlemekte buldu.
O dönemde özellikle Osmanlı Devleti’nin liman kentlerinden yayılmaya başlayan futbol, orduda da çok popülerdi. Öyle ki ordudaki askerler, kendi aralarında küçük çaplı futbol maçları bile düzenliyorlardı. Bu durumun bilinmesinin de avantajıyla Mustafa Kemal Paşa, 28 Temmuz 1922’de Akşehir’de kendisinin de bizzat izleyeceği bir futbol maçı organize edileceğini ilgili birliklerin komutanlarına bildirdi.
Böylece tüm kuvvet komutanlarının Akşehir’e bu futbol maçını izlemek için gittikleri intibası yaratıldı. Bu bilgi özellikle düşman kuvvetlerine de sızdırıldı. Mustafa Kemal Atatürk, daha sonrasında Nutuk’ta bu olayı şu sözlerle anlatacaktı:
“28 Temmuz 1922 günü öğleden sonra yaptırılan bir futbol maçını görmeleri ileri sürülerek, ordu komutanları ve birtakım kolordu komutanları Akşehir’e çağırıldı. 28/29 Temmuz gecesi, komutanlarla genel olarak saldırı konusunda görüştüm.”
Akşam Yemeği Görünümlü Gizli Toplantı
28 Temmuz 1922’de sahadaki askerler futbol topunun peşinde koşarken onları izleyenler arasında Başkomutan Mustafa Kemal Paşa ile birlikte Fevzi Paşa, İsmet Paşa, Yakup Şevki Paşa, Nurettin Paşa, Fahrettin Paşa gibi Büyük Taarruz’un kilit isimleri vardı.
Kırmızı Takım ve Beyaz Takım arasında oynanan ve 2-2 biten maçın ardından bir akşam yemeği organize edildi. Basit bir maç sonrası yemeği olarak görülen bu toplantı, aslında Büyük Taarruz planlarının tartışıldığı gizli bir toplantıydı.
O gün temel stratejilerinin belirlendiği Büyük Taarruz, 26 Ağustos 1922’de başladığında Yunan kuvvetlerinin bu harekata dair çok az bilgisi vardı. Düşman kuvvetleri, harekat planının Akşehir’deki futbol maçında yapıldığını çok sonraları anlayacaklardı.
O zamanlarda özellikle ülkedeki genç askerler arasında yaygın olan futbol sayesinde, bir ulusun kaderini tayin eden harekatın planı büyük bir gizlilikle yapılabilmişti. Futbol sevgisi, özgürlük ve bağımsızlık umutlarını yeşertmiş ve belki de Kurtuluş Savaşı’nın kaderini değiştirmişti.